Toàn cảnh hội nghị tại các điểm cầu trực tuyến.

Mục tiêu của đề án phấn đấu đến năm 2025 sẽ bố trí sắp xếp, ổn định cho 2.225 hộ dân tại khu vực có nguy cơ rất cao và nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất trên địa bàn 41 xã khu vực miền núi, theo 3 hình thức: tái định cư xen ghép cho 599 hộ, tái định cư liền kề cho 300 hộ/17 dự án và tái định cư tập trung cho 1.326 hộ/31 dự án.

Kết quả, đến nay việc tái định cư xen ghép đã thực hiện di chuyển được 233/599 hộ dân, đạt tỷ lệ 38,9%.

Tái định cư liền kề đã thực hiện được 17 khu/300 hộ, trong đó có 4 khu/79 hộ đã hoàn thành đầu tư cơ sở hạ tầng, đã giao đất cho 26 hộ dân xây nhà và và đang tiếp tục thực hiện các trình tự, thủ tục giao đất cho 53 hộ còn lại xây nhà tại nơi ở mới. Có 5 khu/119 hộ đã được quyết định chủ trương đầu tư. Hiện nay, các địa phương, chủ đầu tư đang thực hiện giai đoạn chuẩn bị đầu tư (lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500, khảo sát, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, tổ chức lựa chọn nhà thầu...). Có 8 khu/102 hộ chưa được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục phối hợp, đôn đốc UBND các xã liên quan rà soát và cung cấp hồ sơ, thông tin của các dự án đảm bảo điều kiện lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư để tổng hợp, trình thẩm định theo quy định.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường phát biểu ý kiến tại điểm cầu trung tâm.

Tái định cư tập trung: 31 khu/1.326 hộ; có 4 khu/151 hộ đã hoàn thành đầu tư cơ sở hạ tầng và giao đất cho các hộ dân xây nhà tại nơi ở mới. Còn 15 khu/680 hộ khác đã được quyết định chủ trương đầu tư. Hiện nay, các địa phương, chủ đầu tư đang thực hiện giai đoạn chuẩn bị đầu tư (lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500, khảo sát, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, tổ chức lựa chọn nhà đầu tư). 12 khu/495 hộ chưa được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục phối hợp, đôn đốc UBND các xã liên quan rà soát và cung cấp hồ sơ, thông tin của các dự án đảm bảo điều kiện lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư để tổng hợp, trình thẩm định theo quy định.

Cũng theo báo cáo, khó khăn trong việc thực hiện tái định cư xen ghép là đa số các hộ dân vùng ảnh hưởng thiên tai là các hộ nghèo, cận nghèo nên việc tự tìm kiếm quỹ đất để thực hiện di chuyển còn khó khăn, đến nay việc bố trí tái định cư xen ghép trên địa bàn các xã đạt tỷ lệ thấp (38,9%). UBND các xã chưa có phương án bố trí quỹ đất cho các hộ thực hiện TĐC xen ghép.

Khó khăn trong việc thực hiện các dự án tái định cư liền kề, tập trung là địa hình các xã khu vực miền núi bị chia cắt mạnh, có độ dốc lớn; quỹ đất ở hạn chế; nhiều vị trí dự kiến bố trí tái định cư cho các hộ dân cách xa trung tâm xã; cơ sở hạ tầng chưa được xây dựng đồng bộ, giao thông đi lại khó khăn, địa hình phức tạp, độ dốc cao, khối lượng đá rất lớn dẫn đến chi phí san nền, chi phí vận chuyển vật liệu, đầu tư cơ sở hạ tầng khu tái định cư lớn; trong điều kiện chi phí xây dựng liên tục tăng cao; kinh phí hỗ trợ từ ngân sách tỉnh chưa đủ để đầu tư xây dựng đầy đủ các hạng mục hạ tầng kỹ thuật của khu tái định cư dẫn đến vượt tổng mức đầu tư của dự án.

Chủ tịch UBND xã Mường Lát phát biểu tại điểm cầu trực tuyến tại UBND xã Mường Lát.

Một số dự án mới phát sinh sau bão số 3, số 4 năm 2024 chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng chung xã đã được phê duyệt, do đó chưa đảm bảo điều kiện để trình quyết định chủ trương đầu tư theo quy định.

Ngoài ra, chế độ thông tin báo cáo, phối hợp lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư của một số địa phương chưa kịp thời và chưa thực hiện đầy đủ theo yêu cầu của Sở Nông nghiệp và Môi trường dẫn đến không đảm bảo nội dung, thông tin để lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư.

Sau khi nghe báo cáo và ý kiến các ngành, các địa phương; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm giao các xã chủ động tập trung thực hiện dự án sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đã đi vào hoạt động. Tiếp tục tuyên truyền vận động các hộ dân khẩn trương tìm kiếm quỹ đất để xây nhà tại nơi ở mới; trường hợp các hộ dân không bố trí được quỹ đất, UBND các xã có trách nhiệm rà soát, xây dựng phương án bố trí quỹ đất để sắp xếp ổn định cho các hộ dân.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm phát biểu kết luận hội nghị tại điểm cầu trung tâm.

UBND các xã phối hợp với ban QLDA khu vực và các đơn vị có liên quan rà soát, đánh giá cụ thể từng dự án đối với các điều kiện về quy hoạch, đất đai, kinh phí đảm bảo có khả năng triến khai thực hiện trong năm 2025, lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư gửi về Sở Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp, trình thẩm định theo quy định.

Trường hợp các dự án chưa đảm bảo các điều kiện để lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư và triển khai thực hiện trong năm 2025, giao UBND các xã phối hợp với Ban QLDA khu vực tổng hợp, đề xuất để cập nhật vào Đề án giai đoạn 2026-2030. Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, đánh giá cụ thể từng dự án vượt tổng mức đầu tư, tham mưu cho UBND tỉnh giải pháp thực hiện.