Toàn cảnh Đại hội.

Dự Đại hội có các đồng chí: Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Đỗ Minh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Trịnh Tuấn Sinh, Phó Bí thư Tỉnh ủy; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; các đồng chí Phó chủ tịch HĐND tỉnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các ban, sở, ngành cấp tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố; các Mẹ Việt Nam anh hùng; các đồng chí Nguyên là lãnh đạo tỉnh cùng 246 đại biểu đại diện cho hơn 70 vạn đồng bào các DTTS trong toàn tỉnh Thanh Hóa.

Phát biểu khai mạc Đại hội, đồng chí Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Thanh Hóa lần thứ IV - năm 2024 sẽ đánh giá kết quả thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS toàn tỉnh lần thứ III, trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị và thực hiện chính sách dân tộc của vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2019 - 2024; đồng thời, đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ IV, năm 2024; tôn vinh, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2019 - 2024; tiếp tục khẳng định đường lối nhất quán của Đảng và Nhà nước ta về vấn đề dân tộc và đại đoàn kết dân tộc.

Các đại biểu tham dự Đại hội.

Với chủ đề của Đại hội là “Các dân tộc thiểu số tỉnh Thanh Hóa đoàn kết, đổi mới sáng tạo, phát huy lợi thế, tiềm năng, hội nhập và phát triển bền vững”, Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Thanh Hóa lần thứ IV, năm 2024 thật sự là biểu tượng sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc; tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của từng cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về chính sách dân tộc và đại đoàn kết toàn dân tộc; tạo sự đồng thuận và niềm tin vững chắc của đồng bào các dân tộc vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; tạo khí thế thi đua sôi nổi, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, hội nhập và phát triển, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc, thiết thực lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Theo đó báo cáo Chính trị của Đại hội nêu rõ: Trong 5 năm thực hiện Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III giai đoạn 2019 - 2024, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Thanh Hóa đã có những chủ trương đúng đắn và trọng tâm về phát triển KT-XH đối với vùng DTTS và miền núi và được cả hệ thống chính trị quan tâm chỉ đạo, cộng đồng các DTTS hưởng ứng thực hiện và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, cảnh sắc và cuộc sống của đồng bào ngày càng đổi thay, tươi đẹp.

Đồng chí Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu khai mạc Đại hội.

Đặc biệt việc triển khai Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh đã đạt những kết quả khá toàn diện, nhiều mục tiêu, nhiệm vụ đạt cao hơn bình quân chung của các địa phương, nổi bật là: kết cấu hạ tầng ngày càng phát triển, hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương; tỷ lệ hộ nghèo 11 huyện miền núi giảm còn 11,04% (giảm 4,15% so với năm 2022); tỷ lệ hộ cận nghèo còn 14,75% (giảm 5,11% so với năm 2022); thu nhập bình quân đầu người của vùng ước đến hết năm 2024 đạt 42,62 triệu đồng/người/năm, 83.314 lượt người lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo sinh sống tại vùng DTTS&MN được tạo việc làm mới; 100% đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa; 99,9% đường từ thôn đến xã được cứng hóa; 100% các xã có điện lưới quốc gia; 100% số xã của huyện miền núi đã được phủ sóng truyền thanh, truyền hình...

Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết, phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của đồng bào được coi trọng. Nhiều lễ hội truyền thống đã được phục dựng; gìn giữ được nhiều mô hình làng, bản văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch. Công tác tuyên truyền, vận động đồng bào cải tạo tập quán lạc hậu được quan tâm, nhiều tập tục rườm rà, tốn kém trong việc cưới, việc tang, lễ hội dần được loại bỏ và thay đổi phù hợp với điều kiện hiện nay.

Trưởng ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Bình trình bày báo cáo chính trị tại Đại hội.

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục quan tâm củng cố, kiện toàn; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường, tinh thần tương trợ, giúp nhau cùng tiến bộ được phát huy. Hệ thống chính trị vùng DTTS&MN thường xuyên được củng cố và hoạt động ngày càng hiệu quả; công tác quản lý, điều hành của chính quyền các cấp có chuyển biến tiến bộ. Đội ngũ trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào DTTS đã phát huy tốt vai trò gương mẫu, đồng thời tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân tự giác thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Nhiều người đã thực sự trở thành trung tâm đoàn kết, vận động Nhân dân phát triển kinh tế, tổ chức đời sống văn hóa ở khu dân cư..., tạo niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Tăng cường công tác phát hiện, ngăn ngừa và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật; xóa bỏ tập tục lạc hậu của đồng bào DTTS, để tập trung giảm nghèo, phát triển KT-XH khu vực miền núi cao trên địa bàn tỉnh.

Các đại biểu tham gia phát biểu tham luận tại Đại hội.

Quốc phòng, an ninh nội địa và an ninh biên giới quốc gia được giữ vững; các lực lượng vũ trang đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các địa phương trong việc giữ vững trật tự an toàn xã hội. Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc được chú trọng, phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc được phát triển, góp phần giữ gìn trật tự xã hội trên địa bàn.

Báo cáo chính trị cũng đã thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế: Tuy có bước phát triển nhưng đời sống của một bộ phận Nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS còn gặp nhiều khó khăn. Chất lượng giảm nghèo chưa thật sự bền vững, tỷ lệ hộ nghèo là người DTTS còn cao. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với thị trường còn chưa được như kỳ vọng. Kết cấu hạ tầng nông thôn của tỉnh tuy đã được tăng cường đầu tư, song còn thiếu so với nhu cầu phát triển KT-XH, sinh hoạt của người dân. Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa ở vùng DTTS so với mặt bằng chung của tỉnh và cả nước vẫn cần nhiều cải thiện. Việc triển khai một số chương trình, chính sách, phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS còn chưa theo kịp tiến độ. Một số tập quán lạc hậu chưa được xóa bỏ triệt để; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp; chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS còn chưa đồng đều...

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh phát biểu chỉ đạo tại Đại hội.

Các tham luận phát biểu đều đồng tình cao với nội dung Báo cáo chính trị trình tại Đại hội, đồng thời nêu lên những cách làm hay trong quá trình triển khai tại cơ sở, như việc phát huy vai trò của người có uy tín trong vận động nhân dân xóa bỏ các hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới; hiệu quả trong phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng; kinh nghiệm xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới trong vùng đồng bào DTTS&MN; kinh nghiệm và kết quả trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đảm bảo an ninh thôn bản, góp phần bảo vệ vững chắc an ninh biên giới, xây dựng mối quan hệ biên giới hòa bình, hữu nghị... Bên cạnh đó, các tham luận cũng đã đề xuất những vấn đề mang tính thực tiễn để triển khai thực hiện trong giai đoạn 2024-2029.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh và Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn đều đánh giá cao những nỗ lực trong thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III; đó là thể hiện của sự quyết tâm chính trị và sự chỉ đạo, lãnh đạo quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và sự nỗ lực, vượt khó vươn lên của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tặng lẵng hoa chúc mừng Đại hội đại biểu DTTS tỉnh Thanh Hóa lần thứ IV - năm 2024.

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị-xã hội và cán bộ, đảng viên cùng Nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa cần tiếp tục nghiên cứu, nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc để tích hợp, lồng ghép thúc đẩy sự phát triển vùng đồng bào DTTS&MN của tỉnh. Đặc biệt cần quan tâm thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030 trên địa bàn tỉnh. Trước mắt đẩy nhanh tiến độ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho các đối tượng chính sách, hộ nghèo, cận nghèo bảo đảm hoàn thành mục tiêu Chính phủ đã xác định.

Tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS&MN, nhất là khu vực biên giới, vùng đặc biệt khó khăn. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, có chính sách và giải pháp thực hiện cụ thể trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS... Cùng với đó, cần kết hợp phát triển KT-XH với đảm bảo quốc phòng, an ninh, nhất là các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa, biên giới; chủ động xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc.

Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn phát biểu chỉ đạo tại Đại hội.

Đối với các đại biểu và đồng bào DTTS tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh mong rằng dù khó khăn, vất vả đến đâu cũng phải ưu tiên thời gian và tiền của, tạo mọi điều kiện để cho con em được đến trường, được vui chơi, được học hành đến nơi, đến chốn... Chú trọng xây dựng, vun đắp khối đại đoàn kết các dân tộc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, đồng lòng cùng cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư của Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV đã đề ra.

Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn nhấn mạnh thêm 5 vấn đề cụ thể, gồm: Thứ nhất: Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh cần quán triệt, tuyên truyền, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách về phát triển vùng đồng bào DTTS, nhất là: Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 9 "Về công tác dân tộc trong tình hình mới"; Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội và Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 15/02/2020 của Chính phủ về "Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030"; 3 chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới. Phải xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và cả hệ thống chính trị. 

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa tặng bức trướng cho Đại hội.

Thứ hai: Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, gắn với nhiệm vụ công tác dân tộc, nhất là giải quyết đất sản xuất, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào khu vực miền núi; huy động các nguồn lực phát triển kinh tế ở khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều khó khăn. Chú trọng đầu tư phát triển, hoàn thiện kết cấu hạ tầng, nhất là các công trình thiết yếu như: giao thông, cấp điện, nước sinh hoạt, thông tin liên lạc, trường học, trạm y tế.

Thứ ba: Phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí và chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt nguồn nhân lực là người DTTS. Thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của hệ thống Trường dân tộc nội trú, các cơ sở dạy nghề, trung tâm học tập cộng đồng ở khu vực miền núi; triển khai thực hiện tốt chương trình đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm và xuất khẩu lao động; tăng cường trang bị kiến thức, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, kinh doanh nhằm cải thiện đời sống và nâng cao thu nhập cho đồng bào. Phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc vận động Nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tích cực phát triển sản xuất, xây dựng bản, làng giàu đẹp, văn minh; động viên đồng bào phát huy truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, nỗ lực vươn lên, nhanh chóng hội nhập với sự phát triển chung của tỉnh và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trao Bằng khen và Kỷ niệm chương cho các tập thể, cá nhân.

Thứ tư: Tăng cường đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, nhất là khu vực biên giới phía Tây của tỉnh; xây dựng vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân, phát huy sức mạnh tại chỗ để sẵn sàng đấu tranh với mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, nhân quyền, tự do tín ngưỡng để lừa gạt, lôi kéo, kích động đồng bào các DTTS vi phạm chính sách đoàn kết dân tộc.

Thứ năm: Tập trung củng cố, kiện toàn và nâng cao hơn nữa chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở, gắn với xây dựng xã, thị trấn, thôn, bản vững mạnh toàn diện; tập trung quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ là người DTTS, đáp ứng yêu cầu phát triển. Nâng cao hiệu quả phong trào “Dân vận khéo”, chủ động nắm bắt tình hình đời sống Nhân dân, giải quyết kịp thời các vấn đề phức tạp phát sinh. Tăng cường quản lý, bảo vệ tài nguyên, môi trường; làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, lũ lụt, sạt lở đất.

Các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc vinh dự được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh tại Đại hội.

Nhân dịp này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tặng lẵng hoa chúc mừng Đại hội đại biểu DTTS tỉnh Thanh Hóa lần thứ IV - năm 2024. Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cũng có Bức trướng tặng Đại hội với dòng chữ: “Các dân tộc thiểu số tỉnh Thanh Hóa đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững”.

Cũng tại Đại hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã trao Bằng khen và Kỷ niệm chương cho các tập thể, cá nhân. Các đồng chí lãnh đạo tỉnh trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua trên các lĩnh vực của đời sống xã hội vùng đồng bào DTTS.

Đại hội cũng đã thông qua Quyết tâm thư nêu lên nhiệm vụ, mục tiêu phấn đấu của Đại hội trong giai đoạn tới.