Dự tại điểm cầu Thanh Hóa có các đồng chí: Đỗ Trọng Hưng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Lại Thế Nguyên - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Đỗ Minh Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Trịnh Tuấn Sinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; các đồng chí Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ngành cấp tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố.

Toàn cảnh hội nghị tại điểm cầu Thanh Hóa.

Tại Hội nghị, các đại biểu được nghe Chính phủ báo cáo Nghị quyết số 117-NQ/CP, ngày 30/7/2023 “về việc ban hành Kế hoạch tổ chức sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025”. Trong đó, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp để giải quyết khó khăn, vướng mắc sau sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021 và tiếp tục thực hiện việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025.

Cụ thể, các bộ, ngành, địa phương trong cả nước cần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục các bất cập trong công tác sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021 và hoàn thiện chính sách, pháp luật làm cơ sở cho việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025. Đồng thời, xây dựng, trình phương án tổng thể và xây dựng, trình hồ sơ đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025; bảo đảm nguồn kinh phí thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã; tổ chức thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đối với từng ĐVHC cấp huyện, cấp xã của địa phương.

Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương trong cả nước căn cứ tiêu chuẩn của ĐVHC, đặc thù vùng miền để tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Cụ thể, đến năm 2025, hoàn thành sắp xếp đối với ĐVHC cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định. Trong đó, ĐVHC cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định; ĐVHC cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Hội nghị được trực tuyến đến tất cả các điểm cầu huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.

Đến năm 2030, hoàn thành sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã còn lại có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định. Trong đó, ĐVHC cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định; ĐVHC cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Phát biểu tại điểm cầu Thanh Hóa, Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn cho biết: Giai đoạn 2019 - 2021, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã. Kết quả có 143 xã, phường, thị trấn sắp xếp thành 67 xã, phường, thị trấn; giảm 76 đơn vị và thành lập thị trấn Nưa trên cơ sở nguyên trạng xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn. Thanh Hóa cũng đã thực hiện sắp xếp 3.112 thôn, tổ dân phố thành 1.528 thôn, tổ dân phố, giảm 1.584 thôn, tổ dân phố (26%); qua đó giảm số lượng đơn vị hành chính cấp xã từ 635 đơn vị còn 559 đơn vị; số lượng thôn, tổ dân phố từ 5.971 thôn, tổ dân phố còn 4.387 thôn, tổ dân phố.

Cùng với đó, tính đến ngày 29/7/2023, tỉnh đã giải quyết 1.054/1.419 cán bộ, công chức cấp xã dôi dư; thực hiện thôi việc, chấm dứt hợp đồng 1.523 người hoạt động không chuyên trách. Đến nay, các địa phương đã bố trí đúng số lượng cán bộ (không quá 804 người) và người hoạt động không chuyên trách cấp xã (614 người).

Toàn cảnh hội nghị tại điểm cầu trung ương.

Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025; tỉnh Thanh Hóa đề nghị một số giải pháp: Các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh về sắp xếp đơn vị hành chính. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo kiện toàn các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể ngay sau khi sắp xếp, thành lập đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã mới.

Hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng phương án, đề án chi tiết sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc thẩm quyền. Ban Thường vụ các huyện, thị, thành ủy, trước hết là đồng chí Bí thư cấp ủy phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, xác định việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt trong giai đoạn 2023 - 2030; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả các phương án, đề án, kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân để tạo sự đồng thuận, thống nhất cao về nhận thức và hành động, tích cực thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; Cơ quan tuyên giáo, thông tin truyền thông, báo chí tập trung tuyên truyền sâu rộng nội dung các nghị quyết, quy định của đảng, pháp luật của nhà nước và của tỉnh về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030, nhằm tạo sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân.

Đồng chí nhấn mạnh, để tạo điều kiện thuận lợi cho Thanh Hóa nói riêng và các địa phương trong cả nước nói chung thực hiện tốt việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, tỉnh Thanh Hóa xin có một số kiến nghị:

Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn phát biểu tại điểm cầu Thanh Hóa.

Thứ nhất: Đề nghị các Bộ, ngành Trung ương sớm ban hành các văn bản, hướng dẫn cụ thể theo lĩnh vực của Bộ, ngành theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 557/CĐ-TTg ngày 18/6/2023; nhất là đối với việc bố trí sắp xếp và giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người hoạt động không chuyên trách dôi dư; việc xử lý tài sản công sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

- Thứ hai: Để thuận lợi cho công tác kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ, công chức gắn với Đại hội Đảng bộ ở cơ sở vào năm 2025 và năm 2030, đề xuất việc xây dựng Phương án sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 hoàn thành trong năm 2023, giai đoạn 2025 - 2030 hoàn thành trong năm 2028; thực hiện trình tự, thủ tục, hồ sơ, đề án và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết nghị để đơn vị hành chính hình thành mới sau khi sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025 chính thức hoạt động từ tháng 12 năm 2024, giai đoạn 2025 - 2030 chính thức họat động từ tháng 12 năm 2029.  

- Thứ ba: Hiện nay, tỉnh Thanh Hóa đang xây dựng Phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 và từng bước nghiên cứu, tích hợp Phương án sắp xếp trong giai đoạn 2025 - 2030; tuy nhiên, qua đánh giá sơ bộ, các đơn vị hành chính mới hình thành sau khi sắp xếp chủ yếu được nhập từ 02 đơn vị hành chính, quy mô diện tích tự nhiên và dân số vẫn chưa đảm bảo theo quy định tại Điều 4 Nghị quyết 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nhưng theo báo cáo của các địa phương là khó có thể nhập thêm đơn vị hành chính liền kề để đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định, do khác biệt về truyền thống, lịch sử hình thành, địa hình đồi núi, giao thông đi lại xa, khó khăn cho học tập, khám chữa bệnh, sinh hoạt của Nhân dân và quản lý của chính quyền cơ sở. Mặt khác, với quy mô diện tích trung bình của các xã, phường, thị trấn ở khu vực đồng bằng của tỉnh Thanh Hóa hiện nay chỉ đạt 8,15 km2/đơn vị nên để đảm đủ tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên của đơn vị hành chính mới sau khi sắp xếp thì cần phải nhập bình quân từ 3 - 5 đơn vị, thậm chí nhiều địa phương phải nhập khoảng 5 - 7 đơn vị; gây khó khăn rất lớn đối với công tác quản lý, bố trí cán bộ, công chức, viên chức. Vì vậy, kính đề nghị Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho cơ chế đặc thù để các địa phương thực hiện, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu kết luận hội nghị.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng: Sắp xếp các đơn vị hành chính là việc khó, nhạy cảm, phức tạp, liên quan đến nhiều người, nhiều ngành; tác động đến người dân, doanh nghiệp và các chủ thể khác. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển của đất nước, việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là yêu cầu cần thiết, nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Thủ tướng nhấn mạnh: Trong quá trình thực hiện sắp xếp phải làm tốt công tác tư tưởng, công khai, minh bạch, có trọng tâm, đảm bảo tính ổn định của hệ thống chính trị và đời sống người dân; làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, sự đồng thuận trong nhân dân; phát huy vai trò trách nhiệm của người đứng đầu; việc sắp xếp phải đảm bảo tính bao trùm, đúng lộ trình, phù hợp với quy hoạch, gắn với đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu quả; tạo được không gian phát triển mới gắn với tư duy mới; đảm bảo quốc phòng - an ninh…

Thủ tướng cũng lưu ý cần lường trước những khó khăn để có giải pháp phù hợp; trong quá trình thực hiện, về cơ sở vật chất, các hoạt động có phát sinh dôi dư cần sắp xếp tiếp theo thì phải có giải pháp phù hợp để tránh lãng phí nguồn lực…